اولين جشنواره جهاني سنتور
به ياري يزدان، اولين جشنواره جهاني سنتور از 10 تا 13 شهريور (1 تا 4 سپتامبر) امسال (ساعت 20:00) در فضاي باز فرهنگسراي نياوران برگزار مي‌شود.
در اين جشنواره علاوه بر نوازندگاني از كشورهاي مختلف جهان، اساتيد گرانقدرمان از ايران همچون مجيد كياني(مدير محترم مركز)، پرويز مشكاتيان، ارفع اطرايي، پشنگ كامكار، رضا شفيعيان و ... نيز به اجراي سنتور خواهند پرداخت.
در كنار كنسرت هاي شبانه، كارگاه هاي آموزشي نيز به صورت رايگان توسط نوازندگان خارجي برگزار خواهد گرديد. ايجاد سايت خبري اختصاصي جشنواره از ديگر فعاليت هاي جانبي اين جشنواره است كه خانم مينو زهرايي و فرشاد توكلي (اعضاي مركز) در آن همكاري خواهند داشت. دعوت از نوازندگان خارجي و داخلي، هماهنگي هاي اجرايي و ... از جمله مسئوليت هايي است كه بر عهده فرشاد توكلي عضو پيوسته مركز بوده است.
اطلاعات كامل جشنواره در آدرس زير موجود است
www.santourfestival.blogspot.com
فرهنگسراي بانو و سنتور مينو زهرايي
چندي است كه فرهنگسراي بانو اقدام به برگزاري نشست هاي فرهنگي – هنري براي بانوان كرده است. اولين نشست در اين فرهنگسرا كه در يكشنبه يازدهم خرداد ماه برگزار گرديد با اجراي دستگاه ماهور توسط خانم مينو زهرايي عضو وابسته مركز همراه بود.
ميزگردهاي بررسي نوازندگي تار و سه تار در راديو فرهنگ
برنامه نيستان راديو فرهنگ در ادامه سلسله ميزگردهاي تخصصي خود در باره موسيقي دستگاهي به بررسي سازهاي تار و سه تار و شيوه هاي نوازندگي آنها پرداخت. در اين سلسله ميزگردها كه در فروردين ماه و ارديبهشت ماه از اين شبكه راديويي پخش گرديد چند تن از اعضاي مركز نيز به عنوان كارشناس شركت داشتند. سيد وحيد بصام (عضو پيوسته) سلمان سالك و بهروز مبصري در سلسله ميزگردهاي تار حضور داشتند. فرشاد توكلي (عضو پيوسته) ديگر عضو مركز بود كه در سلسله ميزگردهاي سه تار حضور داشت. در اين برنامه ها آثار استاداني چون ميرزاعبدالله، ميرزاحسينقلي، درويش خان، علي اكبر شهنازي، مرتضي ني داود، ابوالحسن صبا، سعيد هرمزي، يوسف فروتن، نورعلي برومند، عبدالحسين صبا مورد بررسي قرار گرفتند.
شيوه هاي نوازندگي تار در دانشگاه سمنان
دانشگاه آزاد سمنان 16 ارديبهشت ماه شاهد برگزاري كنسرت پژوهشي سيد وحيد بصام (عضو پيوسته مركز) بود كه به بررسي شيوه هاي نوازندگي تار و به خصوص شيوه استاد بزرگ تار ”ميرزاحسينقلي“ اختصاص داشت. بصام در انتهاي برنامه كه با استقبال خوب دانشجويان و هنرمندان سمنان روبرو شده بود به اجراي دستگاه ماهور پرداخت.
انتشار كتاب موسيقي آوازي ايران
كتاب ”موسيقي آوازي ايران“: رديف عبدالله دوامي، اثر ارزشمندي است كه به تازگي به اهتمام و آوانويسي نوازنده و پژوهشگر گرانقدر مركز آقاي مهران مشكري انجام پذيرفته است. اين اثر كه توسط مؤسسه فرهنگي سروستاه و با حمايت و همكاري فرهنگستان هنر و انجمن موسيقي منتشر شده است شامل آوانويسي رديف استاد دوامي و بر اساس نوارهاي خوانده شده توسط ايشان است. مشكري كه به حق در كار خود موفق بوده است، تمام اثر را به دو صورت ساده (شامل خط كلي آهنگ) و نيز دقيق (شامل ذكر تمام جزئيات) آوانگاري كرده است. كتاب در 1000 نسخه و به قيمت 6500 منتشر شده است كه علاقمندان مي توانند از كتاب فروشي هاي معتبر موسيقي آن را تهيه نمايند.
كتاب رايانه اي مقاصدالالحان
فريد خردمند (نوازنده ضرب و عضو پيوسته مركز) به همكاري نويد خردمند، مدت هشت ماه كار بي وقفه آماده سازي نسخه رايانه اي كتاب مهم و باارزش مقاصدالالحان را بر عهده داشته است. اين كتاب رايانه اي به اهتمام بنياد آفرينش هاي هنري نياوران و همكاري انجمن موسيقي ايران به زودي در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. اين كتاب رايانه اي شامل نسخه خطي مقاصدالالحان به خط زيباي عبدالقادر است كه فريد خردمند با كار فراوان نسخه ويرايش شده اي (از نظر تصويري) را نيز به انضمام نمونه اصلي آن آماده كرده است.
كنسرت هاي ماهانه در سالن اصلي مركز
مركز حفظ و پژوهش موسيقي ايراني از اين پس، از ساعت 17 تا 19 اولين چهارشنبه هر ماه شاهد برگزاري كنسرت هاي موسيقي دستگاهي در سالن اصلي اين مركز خواهد بود. آن گونه كه مديريت محترم مركز اعلان كرده اند هدف از اجراي موسيقي در اين برنامه ها، توجه به ارزش هاي معنوي و هنري موسيقي دستگاهي (رديف)، حفظ و ارائه اين ارزشها در بين علاقمندان، شناخت و درك جنبه هاي گوناگون اين نوع موسيقي توسط اعضاء مركز، و نيز ايجاد ارتباط و صميميت بيشتر بين اعضاء مركز و اساتيد آن و همچنين ايجاد همدلي و همفكري بين اجراكنندگان مي باشد.
نقش تكنوازي در اين اجراها با توجه به جايگاه و اهميت بديهه سرايي و تكنوازي در اين موسيقي، از اهميت بيشتري برخوردار است و تمامي اعضاي پيوسته مركز مي توانند از اين فرصت براي ارائه تكنوازي استفاده كنند. اين در حالي است كه در اجراهاي دونوازي، سه نوازي و يا گروهي اعضاء وابسته نيز فرصت همكاري خواهند داشت. اين برنامه ها كه با حضور استادان و اعضاء مركز (اعم از پيوسته، وابسته و افتخاري) برگزار خواهد شد بر اساس تصميم شوراي تخصصي مركز بايد مبتني بر موسيقي دستگاهي (رديف) و شيوه هاي مورد تأئيد شوراي مركز انجام پذيرد. لازم به ذكر است كه در هر برنامه قسمتي به اجراي سخنراني و يا نوازندگي استادان مركز اختصاص خواهد داشت.
اولين برنامه از اين سري كنسرت ها در چهارم تيرماه سال جاري با سخنراني استاد مجيد كياني مديريت محترم مركز آغاز خواهد شد. در اين برنامه همچنين شاهد اجراي تار به شيوه استاد بزرگ تار ”ميرزاحسينقلي“ توسط آقاي سيدوحيد بصام و نيز اجراي گروه ”سپهر“ مركز خواهيم بود. مشروح برنامه گروه بدين قرار است:
پيش درآمد افشاري يوسف فروتن
تكنوازي
تصنيف ”نمي دانم چه در پيمانه كردي“ عارف قزويني
تكنوازي
تصنيف ”دل مي رود زدستم“ بر اساس صفحه قديمي
اعضاء گروه:
1. آساره شكارچي ضرب
2. بهاره فياضي تار
3. احسان عابدي ني
4. بهنام معيريان عود
5. حسين سالك كمانچه
6. احمد رضاخواه سنتور
7. مسعود رستمي سه تار
لازم به ذكر است كه گروه ”سپهر“ در سال 1379 به تشويق استاد مجيد كياني، مدير محترم مركز حفظ و پژوهش موسيقي ايراني، و باهدف بازسازي و فراگيري آثار اساتيد قديمي موسيقي دستگاهي (رديف)، توسط اعضاء مركز شكل گرفت و حدود 2 سال از راهنمائي هاي ارزنده استادان داريوش طلائي و داريوش پيرنياكان بهره ها برد، كه نهايت سپاس و قدرداني را از اين دو استاد بزرگوار ابراز مي داريم.
بزرگداشت زنده ياد استاد محمدعلي حداديان
مراسم بزرگداشت زنده ياد استاد محمدعلي حداديان، به پاس زحمات و تلاشهاي هنري آن استاد بزرگوار، با همكاري ”مركز حفظ و پژوهش موسيقي ايراني“ و ”دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران“ در تاريخ 17/ 2/ 1382 و در تالار شهيد آويني اين دانشكده برگزار گرديد.
اين مراسم كه با حضور و استقبال چشمگير دوستداران و آشنايان آن استاد فقيد روبرو شده بود در ساعت 17:30 و با قرائت زندگي نامه ايشان توسط فرشاد توكلي ـ مجري برنامه – آغاز شد. سپس استاد مجيد كياني مدير محترم مركز حفظ و پژوهش كه از دوستان بسيار نزديك و مورد علاقه شادروان حداديان بودند خاطرات و شرح حالي از ايشان بيان كردند و در آخر سخنان خود، تصنيف قديمي ”همچو فرهاد“ را به ياد ”فرهاد“ گونه بودن ايشان در موسيقي خواندند.
برنامه با تار استاد داريوش پيرنياكان در آواز بيات اصفهان ادامه يافت و پايان بخش قسمت اول برنامه نمايش فيلم كوتاهي از سخنراني پژوهشي استاد حداديان در شهر اراك بود. اين فيلم كوتاه با اجراي زيبا و گيراي گوشه نصيرخاني از دستگاه ماهور توسط استاد به پايان مي رسيد.
يادي از سرو برومند موسيقي ايران
نام ”مركز حفظ و اشاعه موسيقي ايراني“ بدون شك تداعي كننده نام استاد بزرگ موسيقي هنري ايران نورعلي برومند است و نمي توان بي ياد او از اين مركز سخن گفت. در اين جايگاه برومند نه به خاطر تسلط بي نظيرش بر موسيقي دستگاهي ايران و نه به عنوان كسي كه رديف ميرزا عبدالله را در خاطر داشت ارج نهاده مي شود كه به پاس خودآگاهي و درك عميقش از زمان و تعهدي كه پايبندش بود و نيز بر پايبندي به آن تشويق مي كرد در خاطرها ماندگار خواهد بود. اين تعهد و رادمردي در آن، بي شك تحول عميقي در موسيقي دستگاهي ايران به وجود آورد؛ تحولي حقيقي و نوآوري اي واقعي. پس براي ما برومند گنجينه اي فرهنگي و راهنمايي است كه ما را به هويت ملي و فرهنگي خويش پيوند مي دهد؛ به آن چه ما را ”ما“ خواهد ساخت.
نورعلي برومند در سال 1285 شمسي در تهران متولد شد. پدرش ميرزا عبدالوهاب خان به موسيقي علاقه بسيار داشت و خانهاش محل رفت وآمد استادان و بزرگان موسيقي آن زمان همچون عارف قزويني، طاهرزاده و… بود. در كودكي به خوبي ضرب مي نواخت و يكبار هم عارف را با ضرب همراهي كرد كه بسيار مورد توجه و تحسين عارف قرار گرفت. چندي بعد به كلاس درويشخان راه يافت و نواختن تار را آغاز كرد و در اين زمان بود كه با ابوالحسن صبا كه بعدها نوازنده چيرهدست سه تار شد آشنا گرديد. در حدود سال 1299 براي فراگيري علم طب به آلمان سفر كرد. اين سالها سالهاي مهمي براي برومند بود. فراگيري زبان آلماني و مطالعه آثار ادبي مهم غرب به اين زبان، شناخت موسيقي هنري اروپا و آشنايي دقيق با خصوصيات اجرايي اين موسيقي مواد و مصالح رسالت آينده برومند را فراهم كردند. اين سالها با خاطره خوشي به پايان نرسيدند. بيماري چشم در آخرين سال تحصيل بينايي برومند را گرفت. معالجات و مداواي آن روز براي برومند ثمري نداشت. چشم هاي برومند براي هميشه بسته شد. گويي سرنوشت آفتاب را از نورعلي دريغ كرد تا از او خورشيدي ديگر در عالمي ديگر بسازد. بازگشت به ايران (1313) به معني وقف كامل زندگي براي موسيقي بود. 12 سال شاگردي حبيب سماعي (1313- 1325)، فراگيري رديف ميرزاعبدالله و شاگردي اسماعيل قهرماني به مدت 12 سال (1321 – 1333)، ضبط و بررسي رديف آوازي سيدحسين طاهرزاده از جمله فعاليت هاي برومند در اين سالهاست.
از ديگر فعاليت هاي وي مي توان به موارد زير اشاره كرد:
استاد زبان آلماني دانشكده زبان و ادبيات دانشگاه تهران (1339-1344)، استاد عالي گروه موسيقي دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران (1344- 1355)، استاد مشاور مركز حفظ و اشاعه موسيقي ايران (1349 – 1351)، ضبط رديف ميرزاعبدالله با تار (1352)، سخنراني و تدريس موسيقي ايراني در دانشكده اتنوموزيكولوژي دانشگاه ايلي نويز آمريكا (1347)، دعوت از استادان و پيشكسوتان موسيقي دستگاهي به دانشگاه و مركز حفظ و اشاعه و تشويق آنان به انتشار و ارائه آثار باارزش. تلاش هاي دلسوزانه برومند در زمستان سال 1355 با غروب خورشيد زندگي اش به پايان رسيد هرچند كه آن زمان نزديك به چهل سال بود كه چشم از جهان فروبسته بود.
يادش گرامي است و راهش پر رهرو.
